تفاوت جشن «گفاره و کول» با «دالگ اول وهار» / میثم رجبی

سرویس کرمانشاه _ میثم رجبی از فعالان فرهنگی، اجتماعی و پژوهشگر، در قالب یک یادداشت به بررسی تفاوت های جشن «گفاره و کول» با «دالگ اول وهار» به عنوان دو آیین کهن کردی پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

خبرگزاری کردپرس _ در فرهنگ مردم دالاهو بنا به اعتقادی که دارند هر شخصی یک همزاد با او متولد می‌شود که قبل از بهار کردی یعنی نوزدهم دی ماه این همزادها برای سرکشی به همزادهای خود می‌آیند.

صاحب خانه اصلی برای پذیرایی از آنها باید غذایی آماده کند که این غذا(دانه کولانه) از حبوبات (نخود، گندم، عدس، لوبیا) یا (حلیم هم گفته شده) درست می‌شود و شبی که قرار است همزاد بیاید آن را نزدیک در اتاق یا در ورودی خانه می‌گذراند.

تفاوت جشن «گفاره و کول» با «دالگ اول وهار» / میثم رجبی

از دیگر امکانات پذیرایی در این شب آفتابه و لگن برای شستشوی دست آنها، تعدادی کاسه و منقلی از آتش گذاشته می‌شود تا چنانچه سردشان شد خودشان را گرم کنند و از آن غذای پخته شده تناول نمایند.

در این شب اعضای خانواده حق دست زدن به آن غذا را ندارد و روز بعد از آن می‌خورند. مردم اعتقاد دارند این همزادها بدنی پوشیده از پشم دارند و هر خانواده‌ای که نوزاد کمتر از چهل روز داشته باشد باید صورت او را سیاه کنند تا همزاده‌ها او را با بچه خود عوض نکنند.

تفاوت جشن «گفاره و کول» با «دالگ اول وهار» / میثم رجبی

جشن «گفاره و کول» جشن باروری و زاد ولد است و به نفس زمین نیز معروف است و اعتقاد به الهه آن که زنی گهواره‌ بر دوش است نیز میرود که از غذاهای پخته شده می‌خورد. اما دالگ اول وهار (مادر اول بهار) که آغازگر بهار در بین مردم کرد کلهر می‌باشد اول بهمن ماه می‌آید.

داڵگ اول وهار مادری اسطوره‌ای است که با آمدنش بهار را با خود می‌آورد و مردم به شکرانه آمدن بهار غذایی تهیه می‌کنند و سهم او را کنار می گذارند و معتقد هستند که او به همه خانه‌ها سر میزند و از غذایی که باب میلش باشد می‌خورد و باعث رزق و روزی آن خانه می‌شود. 

تفاوت جشن «گفاره و کول» با «دالگ اول وهار» / میثم رجبی

حضور مادر اول بهار و سر زدن او به خانه‌ها در شب اتفاق می‌افتد و کاسه‌ای که سهمش است کنار گذاشته می‌شود اگر روز بعد کاسه دست خورده باشد اهالی آن خانه اعتقاد پیدا می‌کنند مادر اول بهار امشب به خانه آنها سر زده و سالی پر از رزق و روزی پیش رو دارند. 

تفاوت‌های که جشن گفاره و کول با دالگ اول وهار دارد در فلسفه شکل گیری و اعتقادی آنها است. یکی متکی بر احترام و توجه به داشتن همزاد و دیگری تاکید بر آغاز رویش و سرسبزی زمین است. همچنین زمان این دو جشن متفاوت می‌باشد و یکی جشن باروری و زاد و ولد و دیگری جشن آغاز رسمی فصل بهار کردی است.

جشن گفاره و کول در سال ۱۴۰۱ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت ملی شده است و امید است جشن دالگ اول وهار نیز ثبت ملی شود.

کد خبر 2781180

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha