به گزارش کردپرس، گروههای نیابتی ترکیه مانند ارتش ملی سوریه که همچنان بخشی از ائتلاف گروههای مخالف سوریه به رهبری هیات تحریر الشام است، از دسامبر ۲۰۲۴ در حال حمله به نیروهای دموکراتیک سوریه تحت رهبری کردها در شمال سوریه هستند.
در این میان، درگیریهای شدید در اطراف سد تشرین به کانون توجه تبدیل شده است. طبق گزارش انجمن غیر دولتی شمال شرق سوریه- ائتلافی از سازمانهای بینالمللی که در شمال شرق سوریه فعالیت میکنند- این سد از ۱۰ دسامبر که در جریان درگیریها آسیب دیده، از کار افتاده است و بیش از ۴۱۳ هزار نفر از ساکنان مناطق منبج و کوبانی از آب و برق محروم شدهاند. ارتش ملی سوریه طبق دستور مستقیم ترکیه این حملات را انجام میدهد. علاوه بر این، ترکیه از طریق نیروهای نیابتی خود، نیروهای کرد در مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوریه را هدف قرار میدهد.
ترکیه همچنین از وزنه دیپلماتیک خود برای محدود کردن هر گونه حضور معنادار کردها در ساختار سیاسی جدید استفاده میکند. هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه و ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ملی این کشور در دیدارهای کلیدی با رهبران در دمشق و بغداد شرکت کردهاند. استراتژی اصلی آنکارا جلوگیری از ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه در ارتش سوریه به هر شکلی است و همزمان از ادامه موجودیت مدیریت خودگردان شمال و شرق سوریه جلوگیری میکند.
اداره خودگردان کردی به دنبال یک راهحل سیاسی برای آوردن ثبات به سوریه است که شامل ادغام شاخه نظامی آن در ساختار ارتش ملی واحد است. آنکارا با این طرح مخالف است و گفته میشود که از دولت موقت جدید سوریه به رهبری هیئت تحریرالشام خواسته است که چنین ادغامی را مسدود کند زیرا آن را گامی به سوی خودگردانی کامل کردها میبیند. نیروهای نیابتی ترکیه در شمال سوریه به دنبال وارد کردن فشار نظامی به نیروهای دموکراتیک سوریه برای تحمیل اراده ترکیه هستند. ارتش ترکیه از طریق گلولهباران توپخانهای و حملات هوایی به هدفهای نیروهای دموکراتیک سوریه، گروههایی مانند ارتش ملی سوریه را در درگیری با نیروهای دموکراتیک سوریه بهطور کامل پشتیبانی میکند. ترکیه همچنین امیدوار است که احتمالاً شورشهایی در میان قبایل عرب و گروههای عرب در داخل نیروهای دموکراتیک سوریه ایجاد کند.
متاسفانه، سیاستمداران جدید دمشق بر این باورند که تقویت روابط با ترکیه از اهمیت بیشتری نسبت به جلب حمایت تمام گروههای سیاسی سوریه برخوردار است. همچنین، دمشق بر این باور است که با فشار نظامی ترکیه و ارتش ملی سوریه، نیروهای دموکراتیک سوریه سلاحهای خود را تسلیم کرده و منحل خواهد شد. اما این یک توهم است. نیروهای دموکراتیک سوریه بازیگر اصلی در شمال شرق سوریه بوده و دارای نیروی نظامی قوی و حمایت جمعیت محلی هستند. حتی اگر مقامات جدید سوریه بهطور موقت موفق به تصرف مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه، از طریق یک عملیات نظامی مشترک با ترکیه شوند، باید با یک شورش خونین دیگر از کردها در شمال شرق کشور روبهرو شوند و این آخرین چیزی است که سوریه جنگزده به آن نیاز دارد. نیروهای دموکراتیک سوریه بهعنوان شریک اصلی غرب در مبارزه با داعش شناخته شده است. اگر هیئت تحریرالشام بتواند نیروهای دموکراتیک سوریه را در دولت موقت فعلی سوریه جای دهد، این امر به دولت جدید سوریه اعتبار دیپلماتیک بیشتری خواهد داد، بهویژه در میان کشورهای غربی و میتواند به عنوان یک کاتالیزور در برداشتن تحریمهای اعمال شده علیه سوریه عمل کند.
با وجود برخوردهای گاهبهگاه هیئت تحریر الشام و نیروهای کرد تا حد زیادی از درگیری با یکدیگر دوری کردهاند. به همین دلیل، احتمالا، تهدیدات دولت سوریه به رهبری احمد الشرع بیشتر از جنس تاکتیکهای مذاکره باشد تا مواضع قطعی. اگر نیروهای کرد با تجربه جنگی خود بتوانند به ارتش سوریه بهعنوان یک بلوک نظامی جداگانه ملحق شوند، این امر میتواند مزیت بزرگی برای دمشق باشد. نمونهی نزدیک آن همگرایی نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان با ارتش عراق است.
دو گروه بزرگ در سوریه یعنی کردها و هیئت تحریرالشام، باید درک کنند که مذاکرات هرچند سخت، هزینه کمتری از هرگونه درگیری نظامی دارد. چنین درگیریهایی برای هر دو طرف و مردم سوریه هزینهبر خواهد بود و آینده کشور را به خطر میاندازد. تا زمانی که در مسائل اصلی اختلافی مانند ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه در ارتش سوریه و وضعیت آن توافقی حاصل نشود، طرفین حداقل میتوانند بر سر حفظ وضعیت موجود توافق کنند و همکاری در مسائل کلیدی مانند تقسیم منابع و تمرکززدایی را آغاز کنند.
نیروهای دموکراتیک سوریه گامی به سوی این جهت برداشته و اقداماتی برای اعتمادسازی مانند به اهتزاز درآوردن پرچم جدید سوریه در مناطق تحت کنترل خود، ارسال هیئتی به دمشق برای مذاکرات و بازگرداندن کنترل بر «مناطق امنیتی»- که قبلاً تحت کنترل دمشق در قامشلی و حسکه بود- انجام داده است. حالا نوبت دولت موقت سوریه تحت رهبری هیئت تحریرالشام است که این حسننیت را جبران کند.
یک اقدام حسننیت عمده دیگری که دمشق میتواند انجام دهد، اعلام آتشبس در برخی جبههها مانند سد تشرین و پل قراقوزاک است که زیرساختهای مدنی بهدلیل درگیریهای شدید تهدید میشود. تمام طرفهای اصلی در سوریه باید اطمینان حاصل کنند که همه مسائل حلنشده تنها از طریق مذاکرات حل خواهد شد و دیگر هیچگونه جنگی گزینه مناسبی نیست. سوریه یک جامعه چندقومیتی است که شامل عربهای سنی، کردها، آشوریها، ارامنه، ترکمانها، علویها و یزیدیها میشود. همه آنها باید درک کنند که برای تضمین رفاه خود، باید سوریه را بهطور جمعی بازسازی کنند.
منبع: نشریه اورآسیا
نظر شما