به گزارش کردپرس، آنچه در تاریخ ۱۰ مارس ۲۰۲۵ با عنوان توافق میان احمد شرع و مظلوم کوبانی منتشر شد، بیشتر شبیه به یک یادداشت تفاهم اولیه است که نتیجه ماه‌ها مذاکره و گفت‌وگو بوده و ایالات متحده آمریکا از آن حمایت کرده است.
این توافق از جهاتی به فرآیند صلح در ترکیه و مذاکرات بین دولت ترکیه و حزب کارگران کردستان(PKK) مرتبط است به‌ویژه با توجه به اینکه دولت جدید آمریکا به ریاست دونالد ترامپ در عین حال که متحد ترکیه و حامی رجب طیب اردوغان است از نیروهای سوریه دموکراتیک(SDF) و مظلوم کوبانی نیز حمایت می‌کند.
این توافق در هشت بند تنظیم شده که هر یک از طرفین، برخی دستاوردهای خاص خود را در آن ثبت کرده‌اند.
اول – دستاوردهای احمد شرع:
1. تأیید احمد شرع به‌عنوان رئیس‌جمهور جمهوری عربی سوریه از سوی مظلوم کوبانی.
2. اعلام آتش‌بس در سراسر خاک سوریه (بند ۳ توافق)، در شرایطی که نیروهای احمد شرع تحت فشار نظامی بقایای اسد بوده و در مناطق طرطوس و لاذقیه با حملات نظامی نیروهای علوی مواجه هستند و این آتش‌بس برای آنها یک نیاز اساسی است.
3. حمایت از دولت سوریه برای از بین بردن بقایای نیروهای مسلح اسد و تهدیداتی که امنیت و تمامیت ارضی سوریه را به خطر می‌اندازند (بندهای ۶ و ۷ توافق) که این امر تضمینی برای وحدت سرزمینی سوریه محسوب می‌شود.
دوم – دستاوردهای مظلوم کوبانی:
1. برابری شهروندان در مشارکت سیاسی و حکمرانی بدون در نظر گرفتن دین و قومیت (بند ۱ توافق). این بند حق نمایندگی و مشارکت تمامی سوری‌ها در فرآیندهای سیاسی و نهادهای دولتی را تضمین می‌کند.
2. به‌رسمیت شناختن کُردها به‌عنوان یک مؤلفه رسمی در جامعه سوریه و تضمین حقوق شهروندی و تمامی حقوق قانونی آنان (بند ۲ توافق). این بند به ۱۰ هزار کُرد سوری که از حقوق شهروندی محروم بوده‌اند حق شهروندی را بازمی‌گرداند.
3. به رسمیت شناختن همه نهادهای اداری و نظامی و مرزهای تحت مدیریت آنها در مناطق تحت کنترل SDF ، شامل مدیریت گمرک‌ها، فرودگاه‌ها، چاه‌های نفت و گاز و همچنین ادغام آنها در نهادهای دولت سوریه(بند ۴ توافق)، در حالی که در حال حاضر SDF کنترل چهار استان سوریه (حلب، رقه، حسکه، دیرالزور) را در دست دارد.
4. تضمین بازگشت تمامی آوارگان به شهرها، روستاها و مناطق خود همراه با تأمین امنیت آنان از سوی دولت سوریه (بند ۵ توافق). این بند در آینده به‌ویژه برای آوارگان عفرین نفع و اهمیت زیادی دارد.
سوم – نقاط ضعف توافق:
1. سیستم سیاسی و نوع حکمرانی سوریه جدید مشخص نشده است. این یکی از مهم‌ترین موارد اختلافی خواهد بود که در آینده مطرح می‌شود. از این‌رو کردهای سوریه باید با تیمی متخصص و حقوقی در تدوین قانون اساسی جدید سوریه مشارکت داشته باشند تا از تکرار اشتباهاتی که در تدوین قانون اساسی دائمی عراق در سال ۲۰۰۵ روی داد جلوگیری کنند.
2. در بند هشتم توافق، به زمان‌بندی اجرای توافق اشاره شده و تصریح شده است که کمیته‌های اجرایی باید توافق را تا پایان سال اجرا کنند. این امر می‌تواند چالش‌های بسیاری را به‌ویژه با توجه به دخالت‌های داخلی و منطقه‌ای سوریه ایجاد کند.
3. به نظر می‌رسد این توافق با مذاکرات بین دولت ترکیه و PKK و همچنین بیانیه عبدالله اوجالان درباره انحلال PKK مرتبط باشد. چنانچه روند صلح در ترکیه شکست بخورد، این توافق میان احمد شرع و مظلوم کوبانی نیز به‌شدت متزلزل خواهد شد.
در نهایت باید از عملی شدن ها درس بگیریم!
نویسنده: دلیر بلند شاویس - دراو مدیا
برگردان از کُردی: بهمن میرانی - کردپرس
نظر شما