خبرگزاری فرانسه در گزارش خود درباره نظر کردهای ترکیه پیرامون روند جدید صلح میان دولت ترکیه و پ.ک.ک ی تحت رهبری عبدالله اوجالان نوشت: سلیمان ایلجان شهروند کرد ساکن شهر کردنشین دیابکر یا آمد، از پیامی که از عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پکک، ممکن است پیشرفتهایی در تلاشهای صلح ایجاد کند، هیجانزده است اما میگوید امید زیادی ندارد.
او که کارگری 35 ساله در دیاربکر، شهری در جنوب شرقی ترکیه است، به خبرگزاری AFP گفت: «ما طرفدار صلح هستیم، جنگ نمیخواهیم.»
او افزود: «همه ما منتظر شنیدن پیام 'آپو' هستیم، اما امید زیادی نداریم.» اوجالان که بنیانگذار حزب کارگران کردستان ترکیه یا (پکک) است، سالهاست علیه دولت ترکیه قیام کرده اما قرار است در هفتههای آینده «یک فراخوان تاریخی» به پیروانش دهد. بسیاری امیدوارند این پیام اوجالان راه را برای حل دموکراتیک مسئله کردها هموار کند.
با این که تلاشهای صلح تقریباً به مدت ده سال متوقف شده بود اما حزب ملیگرای افراطی حرکت ملی ترکیه در ماه اکتبر دست دوستی به سمت اوجالان دراز کرد و از او خواست تا از خشونت دست بکشد و در این صورت ممکن است از زندان جزیره ایمرالی آزاد شود. اوجالان به حبس ابد محکوم شده و از سال 1999 در این جزیره زندانی شده است. این درخواست با حمایت رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه همراه بود و همزمان امیدها برای پایان دادن به درگیری این کشور که دهها هزار جان را گرفته است، دوباره احیا شد.
اما بسیاری در جنوبشرقی ترکیه تمایلی به اعتماد به این فرآیند ندارند و یادآوری میکنند که موج عظیم خشونتی که پس از شکست آخرین ابتکار صلح در سال 2015 آغاز شد، هنوز در خاطره آنها باقی مانده است.
هیئتی از حزب کردگرای دموکراتیک خلقها ی سابق یا دم پارتی کنونی، در شش هفته گذشته دو بار با اوجالان دیدار کرده و سپس با احزاب اصلی پارلمانی ترکیه به گفتگو نشستند. اگرچه زمان دقیق پیام اوجالان مشخص نشده است اما سیاستمداران کرد مطمئن هستند که این پیام به زودی و حداکثر تا نوروز، سال نو کردی در ماه مارس منتشر خواهد شد.
زکی چلیک، که کارگاه نقرهسازی دارد، گفت ایده ارسال پیام از سوی اوجالان «همیشه در دیاربکر هیجان ایجاد میکند.»
اما او تاکید کرد که انتشار این پیام «هم شیرین و هم تلخ است.» او اشاره کرد که بسیاری از مردم به صداقت دولت در تلاش برای ایجاد صلح شک دارند.
او یادآوری کرد: «شهرداران منتخب برکنار میشوند، حملات پلیس ادامه دارد و روزنامهنگاران دستگیر میشوند. بیاعتمادی وجود دارد، بنابراین ما آن را معتبر نمیدانیم.»
از زمان انتخابات محلی سال گذشته، هشت شهردار از حزب دم پارتی برکنار شده و به جای آنها مدیران دولتی منصوب شدهاند.
گولشن اوزر، رئیس مشترک حزب دم پارتی در استان دیاربکر، به این بیاعتمادی عمیق اشاره کرد و گفت که برای التیام زخمهایی که دولت ایجاد کرده زمان لازم است.
او گفت: « مردمی که پسرانشان را از دست دادهاند، بیشتر از همه خواهان صلح هستند، چون نمیخواهند دیگران نیز همان درد را تجربه کنند. آنها خواهان برقراری دموکراسی و آزادی هستند.»
«خونریزی باید متوقف شود»
سدات یوردتاش از مرکز تحقیقات اجتماعی دجله گفت که تلاش آنکارا برای بازبینی مسئله کردها احتمالاً بهدلیل بحران منطقهای ناشی از جنگ اسرئیل علیه غزه است که اثر دومینویی داشته که از جمله این اثرها سقوط حکومت بشار اسد بوده است.
او گفت: «ما در آستانه یک برهه تاریخی هستیم. دولت ترکیه هم دریافته که مسئله کردها به راهحل دائمی نیاز دارد.»
او افزود که روند صلح کنونی این بار تفاوت دارد زیرا این ابتکار از سوی دولت و توسط دولت باغچه لی، رهبر حزبحرکت ملی ترکیه انجام شده که سالها مخالف هرگونه نزدیکی و همکاری با کردها بود.
اما همه به این شکل به قضیه نگاه نمیکنند. یکی از مردان مسنی که در حال نوشیدن قهوه بود به یاد آورد که باغچه لی در سال 2007 در یک تجمع طنابی آورد و خواستار اعدام اوجالان شد. پنج سال پس از این اقدام، حکم اعدام او به حبس ابد کاهش یافت.
او بدون اینکه نام خود را فاش کند، پرسید: « از آن زمان تاکنون چه چیزی تغییر کرده است؟»
او افزود: « من هیچ امیدی ندارم. ما کردها همیشه توسط احزاب سیاسی فریب میخوریم. اگر دو سرباز در مرز عراق کشته شوند، این فرآیند در جا متوقف خواهد شد.»
یوردتاش گفت با وجود ترس و بیاعتمادی متقابل، هر دو طرف، بهویژه کردها که پس از سالها خشونت «تشنه صلح» بوده و زخمهای زیادی دیدهاند، به پایان درگیری نیاز دارند.
مصطفی کمال سانا، صاحب رستوران 52 ساله نیز گفت که او خواهان برقراری صلح برای همه است چون هر دو طرف در این خشونتها آسیب دیدهاند.
او گفت: « ما نمیخواهیم نه پلیس، نه سربازان و نه جنگجویان بمیرند. پلیسها پسران فقیر آناتولی هستند. آنها پسران و برادران ما هستند. ما میخواهیم این خونریزی متوقف شود.»
نظر شما